Briare: varen naar de Kanaalbrug over de Loire
De kanaalbrug van Briare was van 1896 tot 2003 de langste bevaarbare brug ter wereld. Via het lateraalkanaal van de Loire, bezoeken we plaatsen als Nevers en wijndorp Sancerre richting de Pont-canal de Briare, letterlijk en figuurlijk het hoogtepunt van onze vaarvakantie door Bourgondië.
Meteen naar:
Varen in Bourgondie
Bourgondië heeft twee belangrijke vaargebieden. Het gedeelte van de Nivernais en de Loire, langs Sancerre en over de kanaalbrug van Briare (waar dit verhaal over gaat), en Franche-Comté met de Saône en wijndorp Rully als één van de hoogtepunten.
Verhuurbasis Decize
Bij de basis van Le Boat in Decize kunnen we al niet wachten om te vertrekken. In letterlijke zin, omdat we anders te laat bij de eerste sluis zouden zijn en in de middle of nowhere 14 juli moeten vieren. En natuurlijk omdat we enorm veel zin hebben in onze tocht door het Loire-dal. Waarom we zo’n zin hebben? Om te beginnen is het na een korte dag varen meteen feest. Daarna gaan we ook nog richting de beroemde Sancerre-wijnregio, om af te sluiten met een vaartocht over het bijzondere kunstwerk bij Briare. Hup, de boot in dus. Snel naar de eerste sluis!
Sluizen op de Loire
Door aan een touw te trekken dat boven het water voor de boeg hangt, gaat de eerste sluis vanzelf in werking. Fijn dat we zelf in controle zijn, maar toch moeten we goed op ons vaarschema letten. Omdat het begin van de zomer erg droog is geweest en er niet te veel water mag wegstromen, zijn de sluizen in het kanaal dat ‘lateraal’ langs de Loire is aangelegd, maar zeer beperkt bedienbaar.
"De Loire ligt als een braaf beekje aan hun voeten"
Varen naar Nevers
Zes sluizen en 35 km verder zijn we in de Romeinse stad Nevers. Vanaf een heuvel torenen de kathedraal en het hertogelijk paleis van de stad trots uit boven de brede rivierbedding van de Loire, die wild kan stromen, maar nu als een braaf beekje aan hun voeten ligt. Met honderden Fransen staan we ons die avond op de 385 meter lange meter stenen brug van Nevers te vergapen aan het vuurwerk dat aan de oevers van de Loire wordt ontstoken.
Canal latéral à la Loire
We hebben maar geluk. Het is de tweede dag van onze vaartocht over het Canal latéral à la Loire en vallen meteen met onze ‘nez’ in de ‘beurre’, want het is 14 julli, de Koningsdag van Frankrijk zogezegd. Op de gekste plekken schalde vandaag de popmuziek uit de tijdelijke gemeentelijke geluidsboxen. Bij de rotonde voor de brug bijvoorbeeld. Geen podium, dj’s of dansende mensen, wel muziek op standje trommelvliesbreuk. Pas als het vuurwerk bijna begint, verstommen de boxen… Om vervolgens bombastischer dan een André Rieu-uitvoering het visuele vuurwerkspektakel te begeleiden.
Aquaduct over de Loire
Van Nevers is het nog 56 kilometer varen naar Saint-Thibault, dat onze uitvalsbasis naar het druifrijke Sancerre gaat worden. Haasten doen we ons alleen niet, want ook onderweg zijn er vruchten te plukken. Het is warm en dochterlief is dolgelukkig als we een stop maken bij een strandje langs de rivier, een van de vele plekken waar het laterale kanaal met een aquaduct de Loire oversteekt. Vanaf het strand, waar Franse families verkoeling zoeken, zie je af en toe de huisboten hoog over de rivier varen. De Loire zelf wordt alleen maar bevaren door kanoërs en andere kleine bootjes.
"Daar zijn duidelijk minder pesticiden gebruikt, wijst Laure"
La Charité-sur-Loire
Een ander cadeautje langs de route is La Charité-sur-Loire, een middeleeuws plaatsje met een rijke geschiedenis en een grote brug over de Loire. La Charité is ook een belangrijke pleisterplaats op de pelgrimsroute richting Santiago de Compostella, maar is vanwege de muziekfestivals en boekenmarkten die de hele zomer gehouden worden ook zeer de moeite waard om met de boot te bezoeken.
Varen naar Sancerre
Maar het hoogtepunt op de route van Decize naar Châtillon-sur-Loire is toch wel duidelijk Sancerre, waar je met de boot het dichtst in de buurt komt door aan te leggen in de jachthaven van Saint-Thibault-des-Vignes. Met de kleine streekmarkt bij de haven, een leuk strandje aan de Loire, een bakker en een paar leuke restaurants met uitzicht over de brede rivier op een paar passen afstand, is onze ligplaats ideaal voor een verblijf van meerdere dagen.
Wijntour Sancerre
We nemen contact op met Laure Juvet, die met haar bedrijf Vinitour wijntours organiseert in de regio. Ze brengt ons naar Sancerre waar ze bij verschillende wijngaarden alles vertelt over de oorsprong en smaak van de wijnen. Laure weet veel over de manier waarop hier geboerd wordt en schroomt niet om ons de details te vertellen welke wijnhuizen wel of niet biologisch boeren en hoe je dat kunt zien. Zo staan bij de ene boer de wijnranken een beetje verloren op de droge grond en zie je bij de andere dat het groen overal tussen de ranken naar boven komt. “Daar zijn duidelijk minder pesticiden gebruikt”, wijst Lauren. Uiteraard sluiten we af met een wijnproeverij.
Bourgondische geitenkaas
Maar bij wijn blijft het niet, want de streek staat ook bekend om zijn uitstekende Bourgondische geitenkaas. Dus brengen we ook een bezoek aan een kaasfabriekje, waar ze kleine kaasjes maken met melk van boerderijen uit de buurt. De jonge kaasjes zijn bijzonder fris van smaak en lijken niet op de geitenkazen die we van Nederlandse supermarkten kennen.
"De Loire kronkelt als een donkere slang door het dal"
Kronkelende Loire
Aan het eind van de dag brengen we een bezoek aan Sancerre zelf, een mooi oud vestingstadje bovenop een heuvel. Vanuit Sancerre heb je prachtig uitzicht over het glooiende landschap met de vele wijnranken en in de verte de Loire die als een donkere slang door het dal kronkelt. Toeristisch is het plaatsje wel, maar als je ’s avonds in een stijl steegje op een terras zit en je laat fêteren met heerlijke gerechten uit de Franse keuken en een goed glas lokale wijn, heb je daar bijzonder weinig over te klagen.
Varen naar Châtillon-sur-Loire
Nog tevreden uitbuikend varen we de volgende dag op het ruime zonnedak van onze huurboot richting onze laatste attractie, de kanaalbrug van Briare. De omgeving wordt bosrijker, roofvogels hangen biddend op grote hoogten boven ons en we genieten van de stilte op dit uiterst rustige kanaal. Eerst varen we de verhuurbasis bij Châtillon-sur-Loire voorbij waar we de boot uiteindelijk moeten inleveren, en dan na een aantal flinke kronkels zien we de torentjes opdoemen die de ingang markeren van de beroemde kanaalbrug.
Varen over Pont-canal de Briare
We moeten even rustig wachten op een paar tegenliggers die terecht alle tijd nemen om de bijna zeven voetbalvelden lange brug over te steken, en dan zijn wij aan de beurt. Vorstelijk hoog en traag varen ook wij nu over het lange smalle aquaduct richting Briare, terwijl de jongste aan boord stoer op het brede voordek de clown staat uit te hangen. Ieder koninklijke entourage heeft een nar, en onze nar voelt feilloos aan dat dit het moment is dat de wereld aan haar voeten ligt.
Varen in een Frankrijk:
Alle informatie voor jouw ideale vaarvakantie
Ben je opzoek naar praktische informatie en inspiratie over varen op Frankrijks mooiste rivieren en kanalen? Kijk hier voor een uitgebreid artikel over varen in Frankrijk.
Praktisch informatie
Auto of trein naar de Loire
De 133 km lange vaartocht van Decize naar Châtillon-sur-Loire duurt ongeveer 27 uur. Onderweg kom je 26 sluizen tegen, waarvan een deel zelfbediend is. Decize heeft een treinstation en is via Nevers – dat in directe verbinding staat met Parijs – te bereiken. Met de auto is het 750 kilometer naar Decize, een rit van zo’n 8 uur. Wie kiest voor een enkele reis (aanrader!) kan de auto laten brengen door de medewerkers van de verhuurbasis. Houd er wel rekening mee dat hier (behoorlijke) kosten aan zijn verbonden.
Vliegen naar Bourgogne
Het dichtstbijzijnde vliegveld is Parijs (Charles de Gaulle) op honderden kilometers afstand en vliegen is dus geen goede optie. Decize heeft een supermarkt op 300 meter van de basis en op vrijdagochtend is er een markt in het centrum.
Trein naar Châtillon-sur-Loire
Je kunt ook Châtillon-sur-Loire als startpunt gebruiken. Treinreizigers moeten dan naar Briare dat 8 km verderop ligt, en kunnen voor rond de €20,- een taxi nemen naar de basis. Châtillon heeft verschillende supermarkten en de markt is hier op donderdagochtend.
Sluistijden
Vraag van tevoren sluistijden na, zodat je niet meteen op de eerste dag vast komt te liggen. Als het een periode weinig heeft geregend, is de sluisbediening beperkt.
Bezienswaardigheden langs de Loire
- De kanaalbrug van Briare is de topattractie van de regio, waar je niet alleen overheen kunt varen, maar ook langs kunt fietsen of wandelen.
- Sancerre kun je niet voorbij varen zonder een wijntoer te doen. Wij waren gecharmeerd van Leure Juvet van Vinitour, maar er zijn (veel) meer gidsen.
- Bezoek eind mei/begin juni de boekenmarkt 'Festival van het Woord' in La Charité-sur-Loire.
- Geitenkaasfabriekje plus winkel in Chavignol dat de ‘grand cru’ onder de geitenkazen maakt.
- Ontdek het imposante hertogelijk paleis in Nevers en neem daarna plaats op een van de vele leuke terrassen die de grote plaats rijk is.
Geschiedenis Pont-canal de briare
Begin 1881 kwamen de eerste voorstellen voor een aquaduct over de Loire. Naast andere bedrijven kreeg ook het welbekende bedrijf Eiffel de opdracht om de fundatie en de pijlers te maken. In 1897 werd de kanaalbrug die een diepte had 2,20 meter en een breedte van 6,20 meter, in gebruik genomen. Het 662.69 meter lange aquaduct bevat 13.680.000 liter water en enorme sluisdeuren moesten de kanaalbrug kunnen afsluiten tijdens werkzaamheden of periodes van extreme koude.
Feiten Pont-canal de Briare
- De kanaalbrug bevat 13.680 kuub water. Sluisdeuren moesten de brug kunnen afsluiten tijdens werkzaamheden of periodes van extreme koude.
- Het aanleggen van de brug kostte 8.335.187 Francs d’Ors.
- De 662 lange brug is 2,20 m diep en 6,20 m breed.
Tijdslijn Pont-canal de Briare
- 1822 Omdat de Loire kampt met ondiepten krijgt de ‘Compagnie des Quatre Canaux’ opdracht voor de aanleg van het lateraal kanaal.
- 1827 Het kanaal was gepland parallel aan de rechteroever van de Loire. Vanwege ruimtegebrek bij onder andere Nevers wordt dit de linkeroever.
- 1838 Het Canal Latéral a la Loire wordt geopend na een bouwperiode van elf jaar.
- 1879 Na de eerder voltooide kanaalbruggen bij Digoin en Guétin wordt in dit jaar de 662 meter lange brug bij Briare opgeleverd.
- 1896 De Pont Canal de Briare maakt deel uit van het Canal latéral à la Loire en overbrugt het Loire-dal. De kanaalbrug vervangt een gevaarlijke rivierkruising.