Boot huren in de Cycladen: praktische tips

De Cycladen is een fenomenaal vaargebied, waar het behoorlijk kan waaien. Wie een boot huurt vanuit Athene of Lavrion, en zich goed voorbereid, kan hier fantastische zeiltochten maken.

Vaarroutes Cycladen

Cycladen komt van het woord ‘cyclos’, dat cirkel betekent. De eilanden liggen dan ook een beetje in een cirkel. Een strikte route is op de Cycladen onmogelijk te geven omdat je alle kanten op kunt. De afstand vanuit Sounion naar het meest oostelijk gelegen eiland op de grens van de Cycladen en de Dodekanesos , Nisos Levitha, is hemelsbreed ruim 120 mijl, evenals naar Anafi in het zuidoosten. Daartussen liggen in een ruim 80 mijl brede zone, 27 eilanden van betekenis en honderden rotsformaties.

Grofweg zou je het gebied onder kunnen verdelen in 3 routes:

1. De zuidelijke route: Kea, Kithnos, Serifos, Sifnos, Milos, Kimolos, Folegandros, Sikinos.
2. De zuidoostelijke route: (via Kea) Siros, Paros, Naxos, Dhenoussa, Skhinousa, Panokoufonisia, Iraklia, Amorgos, Ios, Thira (Santorini), Anafi.
3. De oostelijke route: Andros, Tinos, Mikonos, Delos, Rinia.

Voor een tocht naar de beschreven eindbestemmingen van de zuidelijke en zuidoostelijke routes is twee weken zeilen vereist. In één week is het, de Meltemi in acht genomen, niet goed haalbaar. De oostelijke route is prima in een week te doen. Een vaarplan naar zuidelijke bestemmingen hoort rekening te houden met een moeizame terugtocht. Hoog aan de wind varen is er op de Egeïsche Zee niet bij want hoge tegenstaande golven belemmeren de voortgang. Met een knik in de schoot varen is hier het motto en dat levert geweldige zeildagen op. Zorg voor haalbare bestemmingen, je kunt onderweg altijd nog besluiten om verder door te varen. Vanwege het weer (zie onder) is het in dit gebied aan te raden een boot met een goede buiskap te huren.

"Een goed alternatief voor vertrek naar de Cycladen is vanuit Lavrion"

Zuidelijke Cycladen

Wie oost wil gaan – uitgaande van één zeilweek – moet het niet wagen om halverwege alsnog zuid te gaan: je komt geheid in tijdnood. Wie de zuidelijke Cycladen wil bezoeken doet er goed aan om de eerste twee dagen met de wind mee flink door te halen. Daarmee creëer je tijd voor een comfortabele terugreis. En het zuidoostelijke vaarplan zal eveneens zorgvuldig uitgekiend moeten worden.

Vertrek vanuit Athene

Het drukke verkeersscheidingsstelsel met vrachtschepen van en naar Athene hoeft richting de Cycladen niet gekruist te worden, maar nu eisen nabijgelegen rifjes meteen de aandacht op. Op een dikke mijl zuidoost van Alimos Marina schuilt Ak. A. Kosmas op 500 meter uit de kust onder water en 4 mijl verderop ligt Vr. Mermingia in de weg. Om verrassingen te vermijden kun je na het verlaten van Alimos Marina het best 4 mijl 180° sturen, waarna 135° een probleemloze doorvaart garandeert tussen het vasteland en de onbewoonde rotseilanden Fleves en Patroklou. Op enige afstand trekken dan de dure buitenwijken van Athene en de havens van Glifadha, Vouliagmeni, Varkiza en Palaia Fokaia aan je voorbij en ontwijk je meerdere rifjes. Bij kaap Sounion, de zuidelijkste punt van het Griekse vasteland (37°39'0N / 024°01'6E) met de imposante en bijzonder fraaie tempel van Poseidon (444 v. Chr.) op de top, begint de Egeïsche Zee.

Vertrek vanuit Lavrion

Een goed alternatief voor vertrek naar de Cycladen is vanuit Lavrion. Het stadje ligt aan de oostzijde van zuidoost Attica (de zuidpunt van het vasteland), 6 mijl noordelijk van kaap Sounion en functioneert voor charterbedrijven als satelliethaventje. Vanuit hier naar de Cycladen levert ruim 25 mijl winst op ten opzichte van Athene en met de terugreis erbij is dat een dag voordeel. Lavrion ligt even ver van het vliegveld als Alimos Marina in Athene en ook Hydra (Saronische Golf) ligt vanuit hier op bijna eenzelfde afstand als Athene.

Olympic Marina, Lavrion

Bij vertrek vanuit Lavrion moet je kiezen of je het eiland Kea, nabij kaap Sounion, noordelijk of zuidelijk passeert. Deze beslissing bepaalt meestal de rest van de reis. 2 mijl ten zuiden van Lavrion ligt de moderne jachthaven Olympic Marina, met alle faciliteiten. Moderne pieren, robuuste bootlift en goed sanitair. Het kan een vergelijking met een haven in Zuid-Frankrijk met glans doorstaan, maar het havengeld is behoorlijk prijzig voor Griekse begrippen.

Militair oefenterrein

Wie de oostelijke of zuidoostelijke route in gedachte heeft schampt het streng verboden N. Yiaros. Een denkbeeldige cirkel van 10 mijl rond het eiland is militair oefenterrein.

Meltemi op de Cycladen

De Meltemi is een periodieke noordenwind die matig begint in juni, zijn hoogtepunt bereikt in juli en augustus en vervolgens in frequentie en kracht afneemt in de loop van september. De richting van de Meltemi hangt af van de plaats waar men zich bevindt. In de noordelijke Cycladen waait de Meltemi uit het noordoosten, in het middengebied vanuit het noorden en in het zuiden voornamelijk vanuit het noordwesten. Normaal waait de Meltemi met windkracht 5 tot 6, maar schiet incidenteel naar 7 of 8 beaufort. De Meltemi houdt gemiddeld een tot drie dagen aan. ’s Nachts is de Meltemi aanmerkelijk minder krachtig, wat zeilers in staat stelt om bij het krieken van de dag in rustiger weer te vertrekken en voor de middag op de nieuwe bestemming te ankeren.

Verraderlijke wind

Waar in de Cycladen absoluut rekening mee gehouden moet worden is de wind aan de lijzijde van de eilanden. Omdat die tamelijk hoog zijn (tot 1000 m) zal de wind, in dezelfde tijd als op open zee, een langere afstand af moeten leggen (over de berg moeten klimmen). Dit heeft een forse versnelling tot gevolg. Waait het op zee windkracht 5 tot 6 dan kan er aan de lijzijde van een eiland 7 tot 8 staan. Het verraderlijke is dat het in haventjes aan de voet van een steile berg nauwelijks lijkt te waaien. De wind circuleert hier in de luwte van de berg.

Tussen de eilanden kan het eveneens harder waaien dan op open zee omdat grote luchtmassa’s door een vernauwde doorgang worden geperst. Deze factoren zijn niet alleen bij het naderen van een haven verbazingwekkend, maar misschien bij het onbezorgd wegvaren nog verrassender.

Lees alles over varen in Griekenland