Boot huren in de Dodekanesos: praktische tips
De Dodekanesos of zuidelijke Sporaden is een vaargebied voor echte zeilers en avonturiers dat bekend staat om haar warme klimaat en flinke bries. Met Kos als vertrekhaven is hier een eilandengroep te verkennen met heerlijke ankerbaaien en leuke haventjes.
Varen door de Dodekanesos
In het zuidwesten van Griekenland, voor de westkust van Turkije, ligt de Dodekanesos, een eilandengroep van twaalf eilanden (‘do’ is 2 en ‘deka’ is 10, dus samen 12) die oorspronkelijk onder hetzelfde regionale gezag vielen maar inmiddels met een aantal eilanden is uitgebreid. Deze eilanden in de Egeïsche Zee worden ook wel de zuidelijke Sporaden genoemd.
Voor geoefende zeilers is de Dodekanesos een sportief vaargebied waar je in de rest van Europa alleen maar van kunt dromen. ’s Zomers zijn een pittige wind onder een staalblauwe hemel en een aangename temperatuur dé ingrediënten voor ultiem zeilgenot. Hier kan de watersporter zich naar hartenlust uitleven op schitterend vaarwater. Als een zeiljacht kon praten, zou het hier schreeuwen van genot.
Het weer
In de Dodekanesos komt de Meltemi het duidelijkst tot uitdrukking. Deze wind waait niet permanent, maar kan als hij opsteekt zomaar een dikke week aanhouden. Van eind juni tot en met eind september kan de wind dag en nacht door staan met een kracht tussen de 4 en 7 beaufort en soms meer. Lij van de eilanden blaast het dan nog harder (tot windkracht 8). Meer naar het westen, richting Cycladen en Saronische Golf, neemt de wind mildere vormen aan.
Meltemi Dodekanesos
De Meltemi is in de vroege ochtend minder krachtig, maar in de (na)middag trekt de wind aan en bouwt de zee indrukwekkend op. Dit vereist voorbereidingen aan boord. Binnen moet alles zeevast staan en buiten moet alles aan dek gesjord zijn. Het is er niet gevaarlijker dan in andere gebieden, maar onachtzaamheid wordt gestraft. In het voor- en najaar kan de wind in de Dodekanesos zowel uit het noordwesten als het zuidwesten waaien met een gemiddelde kracht tussen de 2 en 5 beaufort. In de winter waait het vanuit het zuidoosten.
Temperatuur
De temperatuur ligt in de Dodekanesos ’s zomers erg hoog – de thermometer haalt dan regelmatig 40 °C. In het voor- en najaar is het weer hier bijzonder aangenaam.
"Het is bikkelen om je vrij te zeilen uit deze lagerwalpositie"
Het vaarplan
Rodos is een prachtige stad maar ligt in het zeilseizoen ongunstig als vertrekhaven vanwege de (west)noordwesten Meltemi. Het is met tegenwind een beetje bikkelen om je vrij te zeilen uit deze lagerwalpositie. Door de heersende wind en de daarmee gepaard gaande deining laat de voortgang te wensen over. Alleen ruime slagen garanderen hier een behoorlijke vaart, en dat gaat weer ten koste van hoogte. Spectaculair zeilen, maar dichtbijgelegen bestemmingen zijn tegen de wind in hakkend lastig te bereiken.
Vertrekhaven Kos
Vertrek vanuit het eiland Kos biedt een betere uitgangspositie. Kos ligt noordelijker dan Rodos en strategisch goed om – ook met stevige wind – meerdere bestemmingen te bereiken. Vanuit Kos kun je ook nog kiezen of je noord of zuid gaat. Een vaarplan voor de Dodekanesos zal in verband met de wind flexibel moeten zijn. Wees bereid om de geplande route aan te passen.
Punten van aandacht in de Dodekanesos
De kusten van de vele kleine eilanden zijn rauw en ruig. Steile rotswanden met diepe inkepingen en tal van rotseilandjes en klippen ervoor zijn kenmerkend voor dit gebied. De kleinere eilanden in dit gebied hebben één ding gemeen: een klassieke scherenkust. Met name rond de eilanden ten zuiden van Samos en Ikaria vaar je in een labyrint van uit zee piekende rotsen. Mooi om te zien, maar wat níet boven de zeespiegel steekt is zorgelijker.
Je vaart hier het best met de kaart in de hand en de digitale navigatie goed ingezoomd. In winderige omstandigheden is een geconcentreerde aanloop van sommige havens nodig, want navigeren is het sleutelwoord hier en zeilervaring speelt dan een ondergeschikte rol.
"Beschutting tref je meestal aan de zuidkust van een eiland"
Ankeren
Ankerdieptes variëren sterk in dit vaargebied. Op sommige plaatsen is het 20 meter diep en veel ketting hangt dan zonder functie verticaal in het water. Dit is een van de redenen om eerst wat ankerervaring op te doen in andere gebieden. Niet dat het moeilijker is dan in andere vaargebieden, maar in combinatie met de straffe wind heb je meer ervaring nodig voor de manoeuvres.
Deining in de havens
De beste beschutting tegen wind en deining tref je meestal aan de zuidkust van een eiland in havens die aan het einde van een diep ingesneden inham liggen. Helaas vind je die niet overal en op veel plaatsen zijn golfbrekers gestort voor wat extra beschutting. Hier en daar swingt er soms toch deining om de havenpiertjes. Het venijn is eruit, maar krachtige watermassa’s doen de waterspiegel in de haventjes zwellen. Zorg daarom dat de loopplank royaal op de wal ligt of, indien mogelijk, boven de wal zweeft. Geef het jacht met wat extra heklijn en ankerketting de ruimte om mee te liften, zonder dat het de wal kan raken.
Noord Egeïsche regio
Samos, Ikaria en Fournoi, maken deel uit van de Noord Egeïsche regio, maar zijn vanuit de Dodekanesos beter te bereiken en daarom opgenomen in dit vaargebied.
Vaarroutes Dodekanesos
In hoofdlijnen zijn vanuit Kos drie routes te bedenken waarvan, afhankelijk van de beschikbare tijd, de westelijke route zowel met de noordelijke als met de zuidelijke route goed gecombineerd kan worden.
De afstanden zijn groter dan in andere vaargebieden, maar daar staat tegenover dat het hier ook lekkerder waait.
- De noordelijke eilanden Kos, Pserimos, Kalimnos, Léros, Patmos, Lipsi, Arki, Agathonisi, Ikaria, Fournoi, Samos.
- De westelijke eilanden Levitha, Astipálaia, Ag. Ioannis (Syrna).
- De zuidelijke eilanden Nísiros, Tilos, Chálki, Rodos, Kárpathos, Kasos, Simi en het onbewoonde Alimia.
"Kos marina is zeer professioneel en van alle faciliteiten voorzien"
Kos
Het langwerpige eiland Kos (290 km2), met de gelijknamige hoofdstad in het noordoosten, heeft ruim 30.000 inwoners. Het eiland is een populair vakantieoord. Kos is vooral bekend omdat het een van de bekendste geneesheren uit de klassieke oudheid heeft voortgebracht: Hippocrates, de grondlegger van de huidige geneeskunde. Het vliegveld, 26 kilometer zuidwestelijk van de haven, onderhoudt frequente verbindingen met Athene en de rest van Europa.
Kos Marina
Kijk je vanuit de stad Kos naar het noordoosten dan zie je daar Bodrum in Turkije (10 mijl) en in het noorden (4 mijl) zie je de verlichte kaap Kocaburun (Kargi Ada Fl.5s33m.8M). Kos-stad heeft twee havens aan de oostkust van het noordelijkste puntje van het eiland: de oude stadshaven en iets zuidoostelijk daarvan de nieuwe jachthaven Kos Marina. Aan de zuidoostkust van het eiland Kos vind je nog de haventjes Kardamena en Kamari.
Charterbasis
De moderne jachthaven Kos marina ten zuiden van de oude stadshaven, functioneert als charterbasis en kan model staan voor alle andere charterhavens rond de Middellandse Zee. De haven is zeer professioneel en van alle faciliteiten voorzien met goede steigers, water en walstroom, uitstekende douches en een kleine maar complete supermarkt die ingericht is op het bevoorraden van jachten.