Vingerlikkende vaarvakantie in de Franse Bourgogne
Een Bourgondische vaartocht over de Saone richting wijndorp Rully stond nog op onze bucketlist. Wij huurden een motorboot in Branges en maakten een vingerlikkende vaarvakantie door een heerlijk stukje Frankrijk.
Meteen naar:
Boot huren in de Bourgogne
Een Frans wijngebied waar je zonder vaarbewijs een motorboot kunt huren, dat klinkt als een aantrekkelijke streek voor een vaarvakantie. Toch is het gebied tussen Branges en Gray met haar overwoekerde huizen vol afgebladderd verf, waar de tijd lijkt stil te staan, alles behalve groots en meeslepend. Dus waarom dan juist een artikel over deze regio in Frankrijk? Nou, omdat al deze ingrediënten van verval juist helemaal bijdragen aan ons romantische gevoel van ‘pittoresque’, ‘régional’ en ‘bourgeois’.
Franse supermarkten
Voor we wegvaren slaan we nog even proviand in bij een supermarkt niet ver van de bootverhuur basis van Le Boat in Branges. Franse supermarkten zijn een lust voor zowel het oog als de neus, en als we dan ook nog eens fascinerende potten ‘paté d’escargots’ spotten, is onze Franse vaarvakantie officieel begonnen. In een gewaagde bui nemen meteen ook een halve kilo ‘navets’ mee. Niet te verwarren met ‘navettes’, een lekkernij dat de naam dankt aan de bootvorm en traditiegetrouw bereid worden ter gelegenheid van de Maria Lichtmis. Onze gekochte navets blijken geen exotische groente, maar doodeenvoudige koolrapen…
“Op de magistraal brede Saône voelen we de extreme regenval”
Varen over de Seille
Niet veel later varen we met onze motorboot over de smalle Seille in twee uur richting Cuisery, een dorpje zoals we vaker deze vaarvakantie gaan tegenkomen. Het telt zo’n vijftienhonderd inwoners, er is een bakker, een slager, een dorpscafé en een haven die bestaat uit slechts één steiger. Toch zijn de faciliteiten hier prima. We horen dat de havenmeester in de lokale bar te vinden is. We vragen hem of we de barbecue mogen aansteken óp de steiger? Hij is akkoord en buigt zich vervolgens weer over zijn pastis. Goed geregeld, want nu kunnen we vanaf de flybridge het vlees in de gaten houden.
Magistraal brede Saône
De volgende ochtend varen we via een sluis verder over de 135 kilometer lange Seille. Blauwe en witte reigers houden aan de bosrijke oevers de wacht. Onze camera blijft in de aanslag, maar zodra we de dichterbij komen, vliegen de statige vogels als in slow motion weg. Niet gehinderd door enige vorm van haast zakken we af richting La Truchère. Via een bloemrijk versierd sluisje komen we uit op de Saône. We helpen mee om de handbediende sluisdeuren te openen. De extreme regenval van een week eerder is duidelijk zichtbaar, maar zodra we de magistraal brede Saône opdraaien ook direct voelbaar.
Restaurantstad Tournus
Bij Tournus maken we een korte stop. Het plaatsje ligt precies tussen Dijon (100 km noordwaarts) en Lyon (100 km zuidwaarts) in. Stroomopwaarts varen we langs de steiger, nemen gas terug om de stroming ‘dood te varen’ en leggen in alle rust aan. Tournus telt met vier bekroonde restaurants de meeste Michelinsterren per hoofd van de bevolking. Helaas zijn de restaurants om 14.00 uur 's middags gesloten, dus kopen we een stokbrood en varen verder. In deze voorjaarszon proeven we voor het eerst de slakkenpaté en vinden onszelf ontzettend dom dat we niet veel meer hebben ingeslagen. De koolraapcarpaccio die we in een vlaag van culinaire je-probeert-eens-wat maken, valt vies tegen.
“Bij een lastige manoeuvre krijgen we suggestieve gebaren naar ons hoofd”
Chalon-sur-Saône
Vanaf Tournus is het nog 39 kilometer richting Chalon-sur-Saône. Gelukkig komen we onderweg maar één sluis tegen. Na een lange dag varen we via een open vertakking van de Saône de jachthaven van Chalon in. De haven ligt vol op de stroom en als we bij een lastige manoeuvre meteen suggestieve gebaren naar ons hoofd krijgen, besluiten we door te varen. In een andere zijtak richting Canal du Centre vinden we een rustig plekje bij een angstaanjagend grote industriële sluis uit vervlogen tijden. ’s Avonds fietsen we richting Chalon-sur-Saône, met 45.000 inwoners verreweg de grootste stad op onze route.
Wijndorp Rully
Na Chalon besluiten we een dag uit te trekken voor een bezoek aan het wijndorp Rully. Via een gigantische sluis varen we het Canal du Centre op om een uur later Fragnes binnen te varen. We hebben ons dagprogramma goed voorbereid en pakken vanaf Fragnes een taxi. Zo vermijden we een eindeloze reeks sluizen richting Rully. Na een wandeling rond het langgerekte dorp, vol statige, oude huizen en wild begroeide muurtjes, komen we terecht bij een plaatselijke snackbar die een verrukkelijke eendenleversalade en een stokbrood andouillette serveren waar je ‘vous’ tegen zegt.
Crémants de Bourgogne
Andouillette is een typisch Franse gerecht, gemaakt van de ingewanden van varkens of runderen en ziet eruit als een gewone witte worst. Dit broodje zal niet voor iedereen een delicatesse zijn, maar wij genieten enorm van het goed gegrilde orgaanvlees. Ons bezoek aan Rully sluiten we af bij wijnhuis Maison Amelin, dat bekend staat om haar Crémants de Bourgogne. We kopen twee dozen (à € 7,25 per fles) en we laten drie 5-liter kartonnen vullen met huiswijn (à 1,75 euro per liter). Maar goed dat we hier met de taxi zijn gekomen.
“Onze huurboot ploegt zicht moeizaam voort over de Saône”
BBQ-stop langs de Saône
Richting Grey wordt de Saône steeds smaller en wilder en de laatste kilometers ploegt onze huurboot moeizaam vooruit. Vlak voor het eindpunt van onze vaartocht maken we nog een laatste stop. Op een groene plek in het lateraal kanaal leggen we de loopplank uit en knopen we de landvasten aan een paar bomen. We hebben uitgebreid proviand ingeslagen voor de barbecue, dus we gaan meteen aan de slag.
Een regenbui zorgt bijna voor een voortijdig sissend einde, maar produceert ook een prachtige regenboog die pal naast ons eindigt, of nee: begint. Aangezien er geen pot goud staat te blinken, kunnen we er rustig vanuit gaan dat we ons niet aan het einde van de regenboog bevinden. Nog meer misère: koolraap van de bbq is op geen enkele manier bijzonder. Er zit maar één ding op: onze queeste voortzetten naar een supermarkt met paté d’escargots.
Zelf varen in Bourgogne?
Bekijk het aanbod op Vakantiesophetwater
Varen in een Frankrijk:
Alle informatie voor jouw ideale vaarvakantie
Ben je opzoek naar praktische informatie en inspiratie over varen op Frankrijks mooiste rivieren en kanalen? Kijk hier voor een uitgebreid artikel over varen in Frankrijk.
Praktische informatie
Le Boat basis in Branges
Vanuit Branges kun je verschillende kanten op. Wij kozen voor het 100 km noordelijker gelegen Gray als eindbestemming. Maar een zuidelijke route over de Saône richting Macon, bekend om haar rode wijn, kan ook. Branges ligt op 800 kilometer rijden van Utrecht. Het dichtstbijzijnde treinstation ligt op 4 km afstand (Louhans) en er is een TGV-station op 35 km (Chalon-sur- Saône). Binnen een straal van 300 meter van de basis bevinden zich twee bakkers en twee slagers, een patisserie en een café en er zijn verschillende grote supermarkten (vanaf 5 minuten rijden).
Boot huren in de Bourgogne (zonder vaarbewijs)
Op het binnenwater tussen Branges en Gray kun je zonder vaarbewijs een boot huren. Toch is enige theoretische kennis en praktijkervaring wel aan te raden als je hier een motorboot huurt. Hartje zomer zul je er weinig last van hebben, maar in een regenachtig voor- of najaar is de stroming op de Saône iets om rekening mee te houden. Bij Auxonne was de stroming zelfs zo sterk dat bij het uitvaren van de haven de boeg direct werd gegrepen en we de verkeerde kant op werden gezet. Bij een brug voorbij Auxonne, waar de Saône smaller wordt, zagen we het water tussen de pilaren doorkolken en onder die brug wisten we alleen tergend langzaam vooruit te komen. Door goed gebruik te maken van de binnenbochten kun je overigens veel snelheid winnen.
Boekendorp Cuisery
Cuisery is met meer dan tien boekenwinkels op zo’n 1500 inwoners een paradijs voor boekenliefhebbers. Midden in het dorp zit het Gutenberg Centre, een bijbelwinkel waar je alles kunt leren over oude printtechnieken. Johannes Gutenberg ging rond 1450 een oude wijnpers met losse letters, die gewisseld konden worden, gebruiken om bijbels af te drukken. Met zijn uitvinding bracht hij de boekdrukkunst in een enorme versnelling.
Chalon-sur-Saône: vorstelijk mooi
Bourgondische vorsten hebben sterk hun stempel gedrukt op deze mooie stad aan de Saône. Hij staat vol indrukwekkende monumenten en het marktplein en de Saint Vincent-kathedraal zijn werkelijk prachtig. Er zijn verschillende interessante musea en tentoonstellingen, waaronder het Musée Nicéphore Niépce, het fotografiemuseum, dat niet mag worden overgeslagen. Ieder jaar in juli is Chalon-sur-Saône het toneel van het internationaal straattheaterfestival ‘Chalon dans la Rue’. In lang vervlogen tijden was Chalon een belangrijke havenstad, waar de wijn via het Canal du Centre werd aangevoerd. Tegenwoordig wordt alle wijn gewoon via de weg vervoerd.
Het militaire bastion Auxonne
Via een lateraal kanaal met een zelfbedieningssluis kom je bij het prachtige haventje van Auxonne, dat plaats biedt aan 150 boten. Hier lig je onder de muur van een oud fort. Aan het einde van de 18e eeuw liep hier een jonge luitenant naar binnen genaamd Napoleon Bonaparte. In Auxonne startte Napoleon zijn opleiding tot artillerieofficier. Volgens de overlevering was hij een slimme leerling, zonder uitzonderlijke gaven (op zijn wiskundig inzicht na). Vandaag de dag staat zijn standbeeld op het Place d’Armes, het marktplein, en er is een Bonaparte-museum in het kasteel.
Witte Rully
Het decor van Rully had door Anton Pieck bedacht kunnen zijn. Rully ligt tussen de wijnvelden, kent vele wijnhuizen, een prachtig kasteel en een paar goede restaurants, waaronder Le Vendangerot, een tweesterrenrestaurant dat volgens Tripadvisor ‘brasserie-prijzen’ hanteert. Maar Rully is vooral beroemd vanwege de witte Bourgogne die hier vandaan komt. Witte Rully wordt gezien als een uitstekend alternatief voor de kostbaardere wijnen uit de Côte d’Or. De beste producent van witte Rully schijnt Vincent Dureuil-Janthial te zijn, maar er zijn bij elkaar 23 premier cru wijngaarden binnen de Rully-streek, keuze genoeg.
Saint-Jean-de-Losne
Saint-Jean-de-Losne is een leuk dorpje voor een middagstop. De kade ligt hier vol met vrachtscheepjes die omgebouwd zijn tot woning, wat te maken heeft met de rijke vrachtvaartgeschiedenis van het plaatsje. Als wij er zijn, maakt Saint-Jean-de-Losne zich net op voor een groot maritiem feest. Interessant is ook Maison des Mariniers, waar een permanente tentoonstelling over het leven van de binnenschipper te zien is.
Poulet de Bresse
‘De Bresse’ is een 400 jaar oud kippenras dat bekendstaat om haar malse en smakelijke vlees. Het leefgebied van de Bresse-kip is een strook van zo’n 100 km lang en 40 breed, beschermd door de bergkammen van de Jura en de Alpen. Benieuwd naar streekgerechten? Dan kun je bijvoorbeeld terecht in het bekende restaurant La Maison du Poulet de Bresse in Romenay, net voorbij Cuisery.