Varen in Venetië: met een motorboot door de lagune

De lagune van Venetië is een verrassend veelzijdige vaargebied. Vakantiesophetwater vaart met een gehuurde houseboat door een bijzonder samenraapsel van natuur, stad en strand.

Varen naar de lagune

Met een paar knopen stroom tegen zet onze twaalf meter lange houseboat van botenverhuurbedrijf Le Boat koers richting Chioggia, een charmant vissersdorp ten zuiden van Venetië. We vertrekken ’s middags en hebben ruim drie uur om via de Po di Levante, een vertakking van de Po, de Canale di Valle en drie sluizen bij de lagune te komen. Als de laatste sluisdeur omhoog gaat, zien we voor het eerst de lagune onder een avondzonnetje.

Jachthaven Chioggia

Traag en met een wijde boog om Chioggia varen we richting de passantenhaven. Even later leggen we aan, met de kont naar de wal. Het getij kan hier wel een meter verschil maken, dus gaan de landvasten aan vier kanten losjes om de meerpalen zodat ze moeiteloos mee kunnen bewegen met eb en vloed.

"Met Chioggia in ons kielzog passeren we een paar enorme zeeschepen"

Liggeld Lagune van Venetië

Dankzij de sticker die we voor 80 euro bij de verhuurder hebben aangeschaft kunnen we vlakbij het centrum afmeren. De opgeplakte ‘M’ geeft ons ook recht om aan te leggen in Burano. Zo kunnen we in ieder geval onbeperkt liggen bij twee goede uitvalsbases, Burano voor de noordelijke helft van de lagune en Chioggia voor de zuidkant. Een verstandige aankoop, want liggelden kunnen hier oplopen tot over de honderd euro per nacht. Onze eerste broeierige avond spenderen we op een terrasje aan de hoofdstraat van het oude dorpscentrum waar jong en oud plichtsgetrouw van en naar de boulevard flaneert.

Vaargeul Cany di Caroman

Golfslag en jankende buitenboordmotoren horen in deze vissersplaats bij het ochtendritueel. Dat geeft niet want wij willen ’s ochtends, voor we de lagune opgaan, nog snel even de steegjes, kanalen en prachtig gerestaureerde bruggetjes verkennen. Twee van ons gaan op zoek naar een supermarkt, terwijl een ander met de kayak de stad vanaf het water verkent. We treffen elkaar weer op de boot en vertrekken noordwaarts naar de vaargeul Cany di Caroman, die langs een smalle landtong loopt en de lagune scheidt van de Adriatische Zee.

Zeeschepen in de Laguna

De lagune staat op verschillende plaatsen via grote sluizen in verbinding met zee en met Chioggia in ons kielzog passeren we dan ook een paar enorme zeeschepen. Gelukkig hebben we er amper last van, want in tegenstelling tot de kleine bootjes varen de grote jongens zeer langzaam. We varen vlak langs de landtong en bij het derde dorpje dat we tegenkomen, besluiten we aan land te gaan. Al snel krijgen we een vissersboot langszij en roept de schipper ons iets toe in het Italiaans. Helaas blijkt ons plekje te mooi om waar te zijn, het is de vaste ligplaats van de visser.

Ligplaats van een visser

Een van onze bemanningsleden heeft een snelcursus Italiaans gevolgd en geeft de visser te kennen dat we meteen zullen vertrekken. De vriendelijke visserman wil van niets van weten. We mogen blijven tot hij ’s middags terug is. Dankbaar maken we gebruik van zijn aanbod en gaan daarna met kayak, peddels, snorkelset en badlakens een paar steegjes door en een weg over tot we bij het strand zijn. De landtong tussen de lagune en de zee is hier op zijn hoogst een paar honderd meter breed.

Venetië strand

Het water is heerlijk, het zand van het strand is loeiheet en op een paar locals na hebben we de kilometerslange kuststrook voor onszelf. We proberen, geïnspireerd op de gondeliers op de Canale di Sant'Antonio, staand te peddelen op de kayak, maar dat blijkt tegen te vallen. Het staand kayakken, dat we al snel omdopen tot ‘stayakken’, lijkt ons niet echt de meest efficiënte manier van voortbewegen. Een standup paddle board was hier beter op zijn plaats geweest.

"Als we de bijzondere vissershutten zien, wanen we ons in Waterworld"

Vissershutten

Terug bij de boot komt er een vrouw op ons af fietsen. Zoals het een echte vissersvrouw betaamt, heeft zij haar man al in de verte zien aankomen en ze vraagt ons plaats te maken. We varen verder langs de landtong en wanen ons in de film Waterworld als we onderweg langs de vreemdste vissershutten komen, opgetrokken uit wrakhout en juttersprullaria (zie foto onder).

Riva Serenella

In het gehucht Malamocco gaan we vergeefs op zoek naar een supermarkt en zijn we even later getuige van een merkwaardig schouwspel. Een prachtige houten Riva Serenella, met daarin een filmteam, een heerschap met grijs haar en een dame in ochtendjas vaart voorbij. Ineens gaat de ochtendjas uit en stiefelt de flink opgemaakte dame naakt over de klassieke speedboat. Het land van voormalig premier Berlusconi toont ons zijn schoonheid in volle glorie.

Spiegelgladde lagune

We varen verder over een spiegelgladde lagune, met op de achtergrond de Italiaanse Alpen, tot we opschrikken van een flinke golf. Onze boot schommelt en alles wat op het randje van de tafel ligt dreigt overboord te gaan. De jongste aan boord is het meest alert. Terwijl drie dure camera’s al onderweg zijn richting het zoute water, werpt hij zich op de tafel als Freek Vonk op een krokodil. Voortaan houden we het ogenschijnlijk kalme water nauwlettend in de gaten.

Campanile van Venetië

’s Avonds liggen we bij de monding van een klein haventje, met op de achtergrond de Campanile van Venetië, een bijna 100 meter hoge klokkentoren. Nergens staan bordjes en er is geen havenmeester te bekennen. We besluiten daarom maar gewoon op deze panoramische plek te overnachten. We halen vlees en vis voor op de barbecue en maken een Ceasar salade, met romaine sla, ansjovis, prachtige groenrode pomodori, ei, Parmezaanse kaas en in olie en knoflook gebakken croutons, die net zo heerlijk smaakt als hij eruitziet.

Varen langs Lido

Met de ondergaande zon op de achtergrond nemen we de vele muggen, waar dit gebied om bekend staat, voor lief en genieten we rozig na van onze lange dag in 'Waterworld'. Hoe noordelijker we komen, hoe chiquer de huizen. We varen langs het plaatsje Lido naar het noordoosten, waar de bomen netjes in rijen langs de lanen staan en zo nu en dan heel statig een traditionele gondel langskomt. Ons einddoel voor de dag is Burano, een eilandje boven Venetië dat beroemd is om zijn kantwerk.

Canale di San Marco

Bij het einde van de landtong moeten we de Canale di San Marco over, een enorm drukke scheepvaartroute die we dan ook haaks oversteken. We zorgen dat we op ruime afstand blijven van de tankers, sleepboten en cruiseschepen, maar het enige gevaar lijkt te komen van de watertaxi’s, die langs scheuren en flinke golven produceren.

“Niet alleen het leven, zelfs de dood speelt zich hier af op het water”

Varen naar Murano

Terwijl de mooiste klassieke speedbootjes ons passeren, doemen de historische bouwwerken van Venetië op. Wij laten de stad nog even links liggen en varen door naar Burano, een goede - en naar het schijnt erg mooie - uitvalsbasis waar we met onze sticker gratis kunnen liggen. Zo druk als het in Zuid-Holland op de weg is, zo druk is het op de Canale della Navi, die ons langs Venetië in de richting van het glasblazerseiland Murano brengt. Hoewel de glasblaasindustrie hier jaarlijks veel toeristen trekt, wordt op het eiland tegenwoordig vooral glas geïmporteerd en verkocht als souvenir.

Varen naar Burano

Via Murano gaan we over de duidelijk aangegeven vaargeul richting Burano, dat vanuit de verte te herkennen is aan de scheve kerktoren waar Italianen patent op lijken te hebben. Onderweg kijken we onze ogen uit naar de ontelbare kleine bootjes. Het zijn niet alleen de goed in de lak zittende watertaxi’s, die hier de dienst uitmaken, we zien zakenmensen op weg naar hun werk, een ambulanceboot en zelfs een lijkboot die op weg is naar Burano. Niet alleen het leven, zelfs de dood speelt zich hier af op het water.

Veerboten Venetië

Als we Burano binnenvaren, zien we hoe de doodskist een kerk wordt binnengedragen. Burano zelf is een prachtig eiland met vijfduizend inwoners, leuke huisjes met gevels in alle kleuren van de regenboog, grachtjes en barokke boogbruggetjes. In de zomerse hitte dwalen we hier loom rond en passeren zo nu en dan een groepje ouden van dagen die vergroeid lijken te zijn met het straatbeeld. Via de supermarkt, slager en bakker keren we met verse proviand terug naar de boot, waar we ons verdiepen in het ingewikkelde netwerk van veerdiensten op onze stadskaart van Venetië.

Kosten veerboot

Bij de veerdiensthalte betalen we 20 euro per persoon voor een dagticket waarmee we ongelimiteerd gebruik kunnen maken van het veerbotenstelsel. De veerboot brengt ons vervolgens in twee uur naar Venetië, tot aan het San Marcoplein, het centrale plein van de stad met de beroemde kathedraal.

Centrum Venetië

Venetië is Venetië, precies zoals wij het ons hadden voorgesteld. Drukke straten, grachten vol gondeliers, chique winkels en toeristenshops. Maar de Italiaanse dames stelen de show, met hun grote zonnebrillen en ultrakorte rokjes. Jong en oud waant zich hier op de catwalk en zelfs de oudere mannen gaan in niet minder dan maatpak, het liefst mét hoedje, over straat. Het inwoneraantal in het historische centrum van Venetië neemt al decennia af en telt nu zo’n 50.000 inwoners. Het eiland is klein genoeg om bijna alles lopend af te leggen. Is je doel te voet toch net te ver, dan is er altijd wel een veerboothalte in de buurt.

Sightseeing

Het kwik komt vandaag tot boven de 35 graden en voor al te veel sightseeing hebben we geen puf, dus beperken we ons tot wat praktische zaken. In een rommelwinkel kopen we schroefjes en een tang voor de afgebroken skeg van de kayak. De rest van de middag gaan we lekker mensen kijken vanaf een terras aan één van de Venetiaanse grachten. We zien de meest bijzondere schepsels langskomen; van uitgedoste toeristen tot mondaine Venetianen en we proberen ze onopvallend vast te leggen met de camera.

"Met veertig graden Celsius als excuus negeren we een verbodsbordje"

San Marco plein

Als we weer verder gaan, zoeken we naar symbolen van de vrijmetselarij die je hier op de gevels ziet en keren we uiteindelijk moegestreden terug bij de fonkelende steenpartij van het San Marco plein, waarvandaan we de boot terug nemen naar Burano. Geïnspireerd door de stad en onder het genot van een fles Pinot Grigio gaat het die avond in de kuip over de mooie dingen des levens waarna we ons al snel overgeven aan de zwaartekracht.

Jachthaven Treporti

De volgende morgen moet één bemanningslid ons verlaten en gaat hij met de veerboot vanuit Burano direct naar het vliegveld. Twee anderen vertrekken vervolgens met de veerboot naar Venetië om het Guggenheimmuseum te bezoeken. De achterblijvers varen met de houseboat naar een jachthaven boven het plaatsje Treporti, waar we water willen tanken. De haven lijkt vooral bedoeld voor luxejachten, maar we worden goed geholpen en vertrekken even later richting Murano, waar we de ‘Guggenheimers’ moeten oppikken.

San Francesco del Deserto

Op weg naar Murano besluiten een omweg te maken via het eilandje San Francesco del Deserto, dat zo heet omdat het eiland verlaten werd tijdens een grote malaria-uitbraak. Via een slingerende vaargeul komen we bij een klein eiland met een smalle inham, waar we net inpassen. Met veertig graden Celsius op onze hersenpannen als excuus negeren we een verbodsbordje voor korte broeken en worden we even later toch hartelijk ontvangen door een Franciscaanse monnik met een lange pij.

Tijdens een uitgebreide rondleiding en horen over de wonderen van Franciscus van Assisië, de stichter van de kloosterorde die in de dertiende eeuw het giftige water uit de put van het klooster veranderde in zuiver drinkwater. Helaas werkt de bezweringsformule zeshonderd jaar na dato niet meer en is de put buiten gebruik. Na een interessant onderhoud verlaten we het eiland en zetten koers richting Murano.

Terugkeer naar Murano

De provincie Venetië heeft naar het schijnt een octrooi op schoonheid, want ook Murano is een lust voor het oog. We hebben nog tijd over voor onze rendez-vous en gebruiken deze om op ons gemak door de grachten te varen en te genieten van het bruisende leven op de terrassen. Daarna varen we naar een lege kade en ontsteken we maar weer eens de barbecue, terwijl we groentenspiesen en een grote salade maken. Precies op het moment dat de cultuurliefhebbers terugkeren van het Guggenheim, kan het vlees op het vuur.

Jachthaven Venetië

Tijdens het eten genieten we van de ondergaande zon die langzaam in de lagune zakt en het schitterende uitzicht over Venetië. Met een soort schijnwerper als toplicht, wat de meeste boten hier hebben, varen we in het schemerdonker weg. We navigeren langs de vaarwegmarkeringen richting Venetië, waar we in een mum van tijd een prettige jachthaven vinden. Na verhalen over negentig euro liggeld, vinden we de 72 euro die we voor ons plekje moeten neertellen, meevallen.

"Live jazzmuziek schalt door het café, vanaf een flatscreen aan de muur"

Megajachten

Voor het eerst trekken we onze avondkleding aan en maken we ons op voor een avondje stappen in het centrum. In het donker komen we bij een brede kade waar alleen de ronkende airco’s van een paar megajachten de nachtrust verstoren. Ook hier geen levende ziel te ontdekken, op een rattenfamilie na die vrolijk rondsnuffelt bij de trossen van de Excellence III (huidige naam: Dream), een jacht van 57 meter dat je vanaf 350.000 euro per week kunt charteren.

Jazz café

Na een eenzame voettocht door het centrum komen we eindelijk bij een jazzcafé, waar ‘live jazzmuziek’ door het café schalt, maar dan wel vanaf een flatscreen op de muur. Over lege straten lopen we daarna naar een veerboothalte waar we midden in de nacht meteen in kunnen stappen. Terwijl wij genieten van de nachtelijke tocht over de kanalen, kijken de Venetianen verveeld naar de grond en lijken ze verdacht veel op de mensen die je in Nederland na een lange dag in de bus ziet zitten.

Varen langs het San Marcoplein

We hebben even genoeg van de stad en besluiten daarom de westkant van de lagune te gaan verkennen, waar zich volgens de kaart een behoorlijk natuurgebied moet bevinden. Een klein beetje weemoedig varen we voor het laatst door Venetië. De kanalen die dwars door het centrum lopen, zoals de Canal Grande, mogen we niet op, maar de Canale della Giudecca voert ons helemaal langs het bruisende stadshart en pal langs het San Marcoplein.

Cruiseschepen Venetië

Veerboten varen af en aan, taxiboten vliegen heen en weer en toeristen verdringen zich om de gondels, terwijl wij het tafereel op ons gemak vanaf het water bekijken. We komen langs talloze grachtjes en bruggetjes, tot we via een aantal gigantische cruiseschepen de stad uitvaren. Jammer genoeg hebben we niet veel tijd voor een tussenstop. Omdat de sluizen door droogte minder vaak open gaan dan normaal, moeten we op vrijdagmiddag in plaats van maandagochtend de lagune verlaten. De rest van de tijd zullen we zuidelijk van de lagune moeten doorbrengen, maar dat is van later zorg.

Flora en fauna rond de Laguna

Vlak voorbij een groot industriegebied begint het groen en passeren we verschillende ondiepe geulen die door het natuurgebied lopen. Bij een brede inham verlaten we de vaargeul en kijken we voorzichtig hoe ver we komen zonder vast te lopen. We gooien het anker uit en gaan daarna een voor een kayakkend op verkenning. Het gebied is niet heel groot en lijkt op het eerste gezicht niet bijzonder rijk aan flora en fauna. Rustig peddelend kom ik er echter achter dat het water onder me krioelt van de vis en als ik een van de vele strandjes op vaar, zie ik allemaal kleine krabbetjes en een stukje verderop een paar kleine zilverreigers die ongegeneerd staan te flikflooien.

Rond de lagune schijnen ook flamingo’s voor te komen, maar die zien we nergens. Wel scheren er roofvogels in stealth modus boven de bomen. Helaas toont ons tijdschema geen coulance en moeten we al snel weer het anker lichten om op tijd bij de sluis te komen.

"Om onze buren niet te wekken, laten we de boegschroef onbenut"

Afzakken richting Porto Levante

In een treintje van huurboten komen we op tijd terug bij de sluis van Chioggia. We besluiten af te zakken richting Porto Levante, een kustplaats onder Chioggia die ook omgeven wordt door een lagune. Als we voorbij het minidorpje varen begint het al te schemeren. Ondanks onze schijnwerper moet één van ons met een zaklantaarn op de uitkijk. Uiteindelijk komen we in een baai uit die in open verbinding staat met de zee.

We zijn vooral beducht op nachtelijke vissers, maar krijgen al snel de passantenhaven van Isola Albarella in zicht. Om onze aanstaande buren niet te wekken, laten we de boegschroef onbenut. Achteruit sturen is met deze huurboot niet mogelijk, dus sturen we geduldig een stukje vooruit en steken vervolgens achteruit, tot we netjes in de box liggen.

Samenvatting Laguna van Venetië

De volgende dag blijkt Isola Albarella een onvervalst Italiaans vakantie-eiland, inclusief bungalows, zwembad, winkelcentrum, kinderdisco’s, pizzeria’s en veel strand. Wij huren fietsen om de bosrijke omgeving te verkennen en drinken ’s avonds een cocktail op het strand. In de gemoedelijk klotsende boot draaien onze hersenen ’s nachts overuren om de veelzijdige lagune met haar eilandjes, steden, natuur en strand samen te vatten. Na een paar cocktails ‘borrelt’ de gedachte aan een vogelbekdier op: niet goed thuis te brengen, wel heel bijzonder.

Zelf varen in Venetië?

Bekijk het aanbod op Vakantiesophetwater

Praktische informatie

Navigeren in de lagune van Venetië

Van de verhuurder krijg je een kaart mee die een goed gedetailleerd overzicht geeft van de lagune. Om echt te navigeren is deze kaart alleen niet goed bruikbaar. Op de lagune zijn de vaargeulen echter zeer goed te onderscheiden; om de 25 meter is er een markering in de vorm van drie bij elkaar gebonden meerpalen. Buiten de vaargeul kan het zeer ondiep zijn en verhuurders raden daarom af om hier te varen, ook op ruim water.