Varen door België met eigen boot: praktische tips
Relatief dichtbij huis en toch echt in een bourgondisch buitenland varen, dat kan alleen in België. In dit artikel veel praktische informatie over varen door België met een eigen boot.
Vaarvakanties België
Bij Maastricht de grens over varen brengt je direct in Franstalig België, en Luik ligt maar op een paar uur varen. Veel Nederlandse watersporters gaan met de boot voor een lang weekend naar Antwerpen, waar je in Jachthaven Willemdok heerlijk midden in de stad ligt.
Wie wat langer de tijd heeft kan een Rondje België varen, bijvoorbeeld vanaf Antwerpen naar Brussel, achtereenvolgens over de Zeeschelde en Zeekanaal Brussel, om vervolgens via Charleroi naar de Samber te gaan. De Samber brengt je oostwaarts in Namen en daarvandaan kun je de Maas stroomafwaarts volgen richting Maastricht.
Inhoud:
Vaarwijzer Belgische binnenwateren
Vaarbewijs België
De regels voor het vaarbewijs zijn in België hetzelfde als in Nederland. Heb je het in Nederland nodig, dan ook in België; het Nederlandse vaarbewijs is in beide landen geldig. Je hebt in België dus geen ICC nodig.
ICP België
In België is het voor booteigenaren verplicht om een ICP aan boord te hebben. Het ICP is een internationaal eigendomsbewijs, je kunt het ICP kopen in de webshop van het Watersportverbond.
Marifoon verplicht
Een belangrijke regel die in heel België geldt, is de verplichting om een marifoon aan boord te hebben op ieder door het land varend jacht. Dit geldt ook voor Nederlanders.
Vaarvignet België
Vlaanderen
In beide gewesten van België is het aan boord hebben van een vaarvignet verplicht. De Waterwegenvergunning voor het Vlaams Gewest is met ingang van 2020 helemaal digitaal geworden. De vergunning kan online aangevraagd worden via Visuris.be of telefonisch via 0032-11279903. Voor degene die een boot huren in Vlaanderen is fijn om te weten dat het vignet in de huurprijs inbegrepen zit.
Wallonië
In het Waals Gewest werkt het anders. Ook daar is een vaarvignet verplicht, maar in Wallonië is de vergunning gratis. Op de eerste sluis in Wallonië moet je melden bij de sluiswachter, dan wordt je schip ingeschreven met een MET-nummer. Verder wordt je gevraagd om je vaarplan door te geven. Op de laatste sluis in Wallonië moet je je weer afmelden.
FD-nummer en AIS Antwerpen
Voor de doorvaart van het Antwerps havengebied is een FD-nummer (Financieel Dienstnummer) verplicht, dit kun je het beste van voor je vertrek aanvragen op Jachthaven-antwerpen.be. Met dit nummer moet je je via de marifoon melden als je het havengebied in- of uitvaart. Daarnaast moet ieder schip een eigen AIS-transponder (en marifoon) gebruiken om door de haven van Antwerpen te varen. Op deze verplichting is wel een (tijdelijke) uitzondering. Meer informatie is te vinden op de website van de haven van Antwerpen (zoeken op 'AIS').
"Van de meeste Belgische waterwegen is geen papieren waterkaart verkrijgbaar"
Waterkaarten en boeken
Van de meeste Belgische waterwegen is geen actuele papieren waterkaart meer verkrijgbaar. Digitaal navigeren is hier dus de beste optie. De voormalige ANWB Waterkaarten-app bestrijkt heel België, maar ook Navionics, Stentec DKW Vaarkaart en PC-Navigo maken kaarten voor dit vaargebied. Wel biedt papieren kaart Fluviacarte 23 een overzicht van alle Belgische vaarwegen. Als je alleen de Belgische Maas bevaart is er Fluviacarte no.9 (la Meuse). ANWB Wateralmanak deel 2 geeft vaarinformatie over België, met onder meer bedieningstijden.
Vaarwijzer Belgische binnenwateren
Overweeg je een vaartocht door België dan is Vaarwijzer Belgische binnenwateren interessant voor je. Hierin vind je veel aanvullende informatie over het varen bij onze zuiderburen. Het boek beschrijft alle vaargebieden in zowel Vlaanderen als Wallonië. Deze zeer volledige gids biedt, naast beschrijvingen, vaaraanwijzingen en tips, ook toeristische informatie. Ook het in België startende 'Rondje Moezel', dat over de Maas, de Moezel en de Rijn loopt, staat uitgebreid beschreven in deze vaarwijzer. Bestel hier jouw exemplaar van Vaarwijzer Belgische binnenwateren.
Bruggen en sluizen in België
In tegenstelling tot in Nederland zijn in België het overgrote deel van alle bruggen over de vaarwegen vast. Slechts op een relatief beperkt aantal plekken, vaak op de wat kleinere vaarwegen, vind je ophaalbruggen. Omdat in België veel meer hoogteverschillen in het landschap te vinden zijn dan in ons vlakke land, kom je tijdens het varen door België ook veel meer sluizen tegen. Het hoogteverschil in de sluizen is vaak ook veel groter dan in Nederland. De sluizen in zowel Vlaanderen als in Wallonië worden over het algemeen bediend door een sluiswachter.
Scheepsliften België
Wie over het Centrumkanaal of over Kanaal Brussel-Charleroi vaart, zal gebruik moeten - of beter gezegd 'mogen' - maken van een of meer scheepsliften. Je vind ze in drie soorten. Aan het Historisch Centrumkanaal liggen rond La Louvière vier beroemde scheepsliften op waterkracht, deze staan op de Unesco lijst van Werelderfgoed. Bij Strépy-Thieu ligt een state-of-the-art scheepslift, die de oude liften vervangt voor de moderne vrachtvaart, en in het kanaal Brussel-Charleroi ligt ‘hellend vlak’ van Ronquières. Al deze scheepsliften liggen in een straal van 20 km bij elkaar en zijn voor de ‘Belgiëvaarder’ een reisbestemming op zich.
Varende Stedentrip door België
Een van de belangrijkste redenen om in België te gaan varen is dat bijna alle interessante en gezellige steden aan het water liggen. Denk hierbij aan de Vlaamse steden Antwerpen, Gent, Brugge, Oudenaarde, Kortrijk en Leuven, of de Waalse steden Tournai, Luik, Namen en Dinant. Of natuurlijk Brussel, hoofdstad van België en Europa. Al deze steden hebben aanlegplaatsen en/of jachthavens waarvandaan je binnen de kortste keren de meest aangename terrassen in de binnenstad kunt bereiken.
Vaarroutes België
Of je nu een weekend, een week of een nog langere periode weg wilt, er zijn in België vele vaarroutes mogelijk in alle delen van het land.
Vaarroutes Vlaanderen
In Vlaanderen zijn vaarroutes uit te stippelen over de rivieren Schelde en Leie en het Kanaal Kortrijk-Bossuit, waarbij je onderweg in steden als Gent, Deinze, Kortrijk en Oudenaarde aanlegt. Of je kiest vanaf Gent de richting van de Brugge via het Kanaal Gent-Oostende. Vanaf Brugge kun je over het Kanaal Plassendale-Oostende doorvaren naar Nieuwpoort. Daarvandaan heb je de keuze om terug te varen, of om door Frankrijk via Duinkerken terug te keren naar de Leie of Schelde. In de Kempen ligt een prachtig vaargebied, waar je bijvoorbeeld via Kanaal Turnhout-Schoten of Kanaal Bocholt-Herentals naar de Zuid-Willemsvaart kunt varen.
"Tussen de beboste heuvels ervaar je het echte buitenlandgevoel"
Vaarroutes Wallonië
Ook in Wallonië zijn diverse vaarroutes mogelijk. De rivieren Maas en Samber liggen voor grote delen te midden van hoog oprijzende, beboste heuvels waar je het 'buitenlandgevoel' vanaf je schip echt kunt beleven. Het Centrumkanaal en het Kanaal Nimy-Blaton-Péronnes zorgen voor de verbinding met de Schelde.
Hoofdroutes België
Wie door België vaart als doorgangroute richting Frankrijk, kan kiezen uit vier hoofdroutes. De route over de Zeeschelde en de Bovenschelde is de snelste, maar ook het drukst bevaren route. De doorgangsroute over het Kanaal Brussel-Charleroi en de Samber is rustiger. De route over de Maas is landschappelijk de mooiste en de meer westelijk gelegen route over de Leie is geschikt voor wie niet al te diep Frankrijk in wil varen.
Rondje België varen
Veel watersporters hebben een rondje België op hun wensenlijstje staan. Er zijn verschillende mogelijkheden, waarvan het rondje Antwerpen, Brussel, Charleroi, Namen, Luik en Maastricht het meest populair is. Een korter rondje loopt via de kanalen in de Kempen, bijvoorbeeld het Albertkanaal, Kanaal Bocholt-Herentals en de Zuid-Willemsvaart.
Rondje Maas, Moezel, Rijn
De Belgische Maas is ook het begin van een langere vaarroute, die velen als een droomreis beschouwen: het 'rondje Moezel', dat in België over de Maas loopt. Je vaart Frankrijk over de Maas binnen te midden van hoge steile heuvels en passeert onder meer Sedan en Verdun. In de buurt van Nancy kom je op de Moezel. Over deze rivier vaar je Frankrijk weer uit, waarna je Luxemburg passeert en Duitsland invaart. De Moezel brengt je langs wijndorpen, kastelen en bergen en komt uit in de Rijn. Over de rijn vaar je langs Koblenz, Bonn, Keulen en Düsseldorf terug naar Nederland.
Varen op de Maas in België
De Belgische Maas is bij veel Nederlandse watersporters een favoriete reisbestemming voor een ontspannen vakantie van een week of vier. Vanaf Namen zuidwaarts varend, tref je een van de mooiste rivierpassages die je maar kunt bedenken. Hier rijzen hoge beboste heuvels direct boven de rivieroevers omhoog, afgewisseld met indrukwekkende, steile rotspartijen. Dit natuurgeweld wordt af en toe onderbroken door gemoedelijke dorpjes, sierlijke kastelen en buitenhuizen. De rivier blijft prachtig tot ver over de grens met Frankrijk.
“De Maas is tussen Namen en Dinant op zijn allermooist”
Hoogtepunten aan de Maas
Luik is een aangename dynamische stad vol bezienswaardigheden. Hoei heeft een in 1818 door Nederlanders gebouwd fort boven de stad. De mooist gelegen stad aan de Maas is wellicht Namen. De trots van Namen is de citadel, boven op een enorme rots. Deze uitgestrekte vesting ligt op een hoogte van maar liefst 100 meter boven de rivier, en biedt een magnifiek uitzicht over stad en rivier. Een terrasje pik je op het gezelligste plein van Namen, de Place du Marché aux Légumes. Dinant is een druk bezochte reisbestemming voor Belgische en Nederlandse watersporters. Natuurlijk door de ronduit schitterende ligging van het stadje, maar ook door de bezienswaardigheden, zoals de Collégiale Notre Dame en de citadel. Rond de brug en de rivier vind je de meeste winkels en drukbezochte terrassen.
Boot huren in België
Ook zonder eigen schip is België een prachtige bestemming voor watersporters. Met een huurboot kun je Belgische rivieren en kanalen uitstekend verkennen. Hier lees je alles over vaarvakanties met huurboten in België.
Auteur
De tekst over Varen in Frankrijk is geschreven door Frank Koorneef, auteur van diverse titels uit de bekende Vaarwijzer-serie.
